Βιωματική μάθηση στα μαθηματικά

1. Εισαγωγικά
Τα μαθηματικά στο διάβα της ιστορικής τους πορείας πέρασαν από διάφορα εξελικτικά στάδια. Αρχικά υπηρετούσαν αποκλειστικά την επίλυση των πραγματικών προβλημάτων του ανθρώπου. Εξελίχθησαν αργότερα σε μια επιστήμη αποδεικτικού συλλογισμού. Η μαθηματική εκπαίδευση ακολούθησε αυτές τις φιλοσοφικές τάσεις ακροβατώντας ανάμεσα σε δύο ακραίους δρόμους. Έναν του απόλυτου φορμαλισμού (μπουρμπακισμός) και έναν άλλον της χρησιμοθηρικής- πραγματιστικής μαθηματικής παιδείας . Στην σύγχρονη εποχή με την διαδεδομένη χρήση του Η/Υ διαφαίνεται δηλαδή ότι μπορούμε να συγκεράσουμε την αποδεικτική εμπειρία ενός αξιωματικού τυπικού συστήματος με την εξυπηρέτηση των πρακτικών αναγκών της καθημερινής μας ζωής . Οι δύο αυτές συνιστώσες οφείλουν να συνεργάζονται αντί να προσπαθούν να επιβληθούν μονομερώς στο εκπαιδευτικό γίγνεσθαι. Η διδασκαλία των μαθηματικών πρέπει να συνυφαίνεται με βιωματικές και πειραματικές δράσεις. Με τον τρόπο αυτό οι μαθητές μετατρέπονται σε μικρούς ερευνητές που ακολουθούν τα βήματα των μεγάλων μαθηματικών κάθε εποχής. Κατανοούν τις πρακτικές ανάγκες που γέννησαν τις μαθηματικές θεωρίες και τις αντιλαμβάνονται πλέον ως κατακτήσεις του ανθρώπινου πολιτισμού.
Βιωματική μάθηση είναι η προσέγγιση διδασκαλίας που συνδέει τα μαθηματικά με την πραγματικότητα και τα εμπειρικά δεδομένα. Προϋποθέτει αναστοχαστική επεξεργασία της άμεσης εμπειρίας. Με τον τρόπο αυτό τα μαθηματικά εκπορεύονται από την καθημερινή ζωή και συνυφαίνονται με πραγματικές καταστάσεις. Έχουν προταθεί διάφοροι μέθοδοι που εμπλέκουν τους μαθητές με βιωματικές δράσεις στα μαθηματικά όπως η μεταφορά προβλήματος στην πραγματικότητα , πειράματα με χειραπτικά αντικείμενα , προβλήματα χωρίς επαρκή δεδομένα , παιχνίδι ρόλων , προβλήματα πραγματικής κατάστασης , προσχηματική μυθοπλασία κ.α. 

  • Στον παρακάτω σύνδεσμο θα βρείτε μια εργασία μου σχετική με τη βιωματική μάθηση που παρουσιάστηκε το 2015 στην Διεθνή Μαθηματική Εβδομάδα της Ε.Μ.Ε και στο 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο Σχολικών Συμβούλων το ίδιο έτος στο Ευγενίδειο Ίδρυμα στην Αθήνα: 
        ΜΙΑ ΒΙΩΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ

2. Διδακτικό υλικό βιωματικής μάθησης στα μαθηματικά
  • Στους παρακάτω συνδέσμους θα βρείτε πλούσιο υλικό με βιωματικές δράσεις και σχετικά φύλλα εργασίας σε διάφορες διδακτικές ενότητες μαθηματικών:



Δ. Προβλήματα πραγματικής κατάστασης:  Τα προβλήματα πραγματικής κατάστασης έχουν τα εξής χαρακτηριστικά :
Α. Είναι μεγάλης έκτασης γιατί περιγράφουν με εκτενή τρόπο πραγματικές καταστάσεις
Β. Έχουν ρεαλιστικά δεδομένα που είναι εύκολο πρακτικά να μετρηθούν.
Γ. Έχουν ρεαλιστικά ζητούμενα. Ζητούμενα δηλαδή που είναι ενδιαφέροντα και μπορούμε να τα συναντήσουμε στην καθημερινή μας ζωή.
∆. Χρησιμοποιούν στοιχεία της καθημερινότητας , όπως αποκόμματα εφημερίδων , προσπέκτους διαφημιστικών εταιρειών , αιτήσεις , μαγειρικές συνταγές , έγγραφα δημόσιων οργανισμών κ.α. Αναλυτικά στοιχεία και πλούσιο υλικό τέτοιων προβλημάτων σε μορφή φύλλων εργασίας για διδακτική χρήση στον παρακάτω σύνδεσμο: ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

Ε. Μαθηματική λογοτεχνία : Μια εφαρμογή συνδιδασκαλίας Μαθηματικών και Λογοτεχνίας στην μάχιμη διδακτική πράξη υπάρχει στην παρακάτω εργασία μου που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Νέος Παιδαγωγός"  στο τεύχος 21 του Νοεμβρίου του 2020: 
  • Στο παρακάτω σύνδεσμο θα βρείτε υλικό φύλλων εργασίας που χρησιμοποιούν ένα κείμενο μαθηματικής λογοτεχνίας ως προσχηματική μυθοπλασία για να στηριχθούν μαθηματικές διεργασίες και συλλογισμού. Δεν μιλάμε δηλαδή για μια χρήση της μαθηματικής λογοτεχνίας  εκτός της διδασκαλίας των μαθηματικών στα πλαίσια μιας εργασίας ή μιας λέσχης ανάγνωσης ή με αφορμή ένα project μαθηματικών. Ο συνδυασμός μαθηματικών και λογοτεχνίας πραγματοποιείται πρακτικά την ώρα της διδασκαλίας προς επίτευξη συγκεκριμένων διδακτικών στόχων. Επίσης απαιτεί σχεδιασμό κατάλληλου φύλλου εργασίας που περιέχει ένα απόσπασμα μαθηματικής λογοτεχνίας κι ερωτήματα - βήματα μαθηματικού ενδιαφέροντος προς διαπραγμάτευση με αφορμή το δοθέν κείμενο. ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
ΣΤ. Mαθηματικά παιχνίδια και σπαζοκεφαλιές : Στην βιωματική μάθηση ανήκουν και τα μαθηματικά παιχνίδια και οι σπαζοκεφαλιές που ενισχύουν την ελκυστικότητα των μαθηματικών διεργασιών γιατί προσιδιάζουν στα ενδιαφέροντα των μαθητών. Μερικά είναι σε μορφή Poewr Point κι άλλα διαδραστικής αλληλεπίδρασης στο περιβάλλον του Geogebra για αξιοποίηση στην διδασκαλία των μαθηματικών.


3. Βιωματική μάθηση στην πράξη

Στον παρακάτω σύνδεσμο θα βρείτε βιωματικές δραστηριότητες όπως πραγματοποιήθηκαν στη διδακτική πράξη με θεωρητική αναφορά , πρακτική εφαρμογή , αξιολόγηση και φωτογραφικό υλικό. Πρόκειται για δράσεις - κατασκευές - πειράματα με χειραπτικά αντικείμενα κ.α. που πραγματοποιήθηκαν στο σχολείο και παρουσιάζονται αναλυτικά τόσο θεωρητικά όσο και πρακτικά. ΜΑΘΗΤΕΣ ΕΝ ΔΡΑΣΕΙ

Εγγραφή σε: Αναρτήσεις (Atom)